Station Oud-Valkenburg
gebiedsaanduiding Station Oud-Valkenburg en omgeving
Station Oud-Valkenburg lag aan de spoorlijn Maastricht-Heerlen/Aken. De spoorlijn is hier verdiept aangelegd in de Schaelsberg. Vlak bij het voormalige station kruist de Schaloens Molenweg de spoorlijn door middel van een brug. Deze weg is een verbindingsweg tussen de Drie Beeldjes en Walem via De Kluis.
De spoorlijn Aken-Maastricht was aanvankelijk enkelsporig uitgevoerd. In 1914 werd de dubbelsporige lijn Heerlen - Schin op Geul geopend. Ook de lijn Schin op Geul - Maastricht en het baanvak Schin op Geul - Wijlre werd in 1914 omgebouwd naar dubbelspoor.
bron: topografie AHN
bron: AHN luchtfoto
bron: uitgave Ph. v.d. Heuvel-Lemmens
het station van Oud-Valkenburg
km 23.805 Aken-Maastrichtsche Spoorweg
Het station werd bereikt via een pad dat vanaf de brug langs het talud naar beneden liep. Het perron lag aan de voorkant van het stationsgebouwtje. Nadat de lijn in 1914 werd omgebouwd naar dubbelspoor kwam er een tweede perron aan de andere kant van de spoorlijn.
De ansichtkaart (afgestempeld in 1927) geeft een overzicht van de situatie rondom station Oud Valkenburg.
Op (bijna) gelijke hoogte met de weg lag vlak naast de spoorbrug baanwachterswoning nummer 16.
Hoewel het viaduct bij de Schaelsberg steeds geheel in beeld is, zijn er weinig foto's waarop het stationsgebouw en de wachterswoning helemaal worden afgebeeld.
bron: uitgave Weenenk & Snel
Met ingang van 1923 werd station Oud Valkenburg uit de dienstregeling geschrapt.
reisgids Nederlandse Spoorwegen juni 1922 - bron: het Utrechts Archief
Uit de bouwtekening van 1906 van het houten station blijkt dat het 2 ruimtes had; een bureau en een wachtkamer, gescheiden door een toonbank met loket. Het gebouwtje had een afmeting van ca. 7 x 3 meter.
bron: het Utrechts Archief
De ansichtkaart uit 1912 laat het stationsgebouw van Oud Valkenburg zien aan de (nog) enkelsporige lijn Maastricht-Aken. De bielzen voor de ombouw naar dubbelspoor liggen al gereed.
De 'weg naar de Kluis' loopt via het vernieuwde betonnen viaduct.
bron: uitgave Weenenk & Snel
Foto genomen in 2020 vanuit (bijna) hetzelfde standpunt als de foto uit 1912. Het huidige plaatje is toch iets minder idyllisch.
Opname uit 2020 noordelijk van de spoorlijn.
Een van de weinige foto's van de voorkant (perronzijde) van het station. Hier is de lijn al dubbelsporig uitgevoerd.
bron: foto beeldarchiefvalkenburg
Reactie van dhr. Willems: namen van mensen bij Station Oud-Valkenburg; Op de foto staan v.r.n.l. Leonardus Pisters, Sjir Hendriks, Leo Vroomen, Jeu Bouwens, Guus Lemmens, Pie Sistermans, Martinus Breemen, ene Derks, Sjir Coenen, Jozef Verheij en Funs Heynen
Deze ansichtkaart is afgestempeld in 1935. Het houten stationsgebouw is verdwenen en heeft plaatsgemaakt voor een kleiner houten dienstgebouw.
bron: uitgave Frans Hals
Opname uit 2020 zuidelijk van de spoorlijn, kijkend in de richting Schin op Geul.
Een foto uit maart 1949 (kijkend in de richting Valkenburg) laat een dienstgebouwtje zien op de plek waar voorheen het station stond. Dit is weer een ander gebouwtje dan op de foto uit 1935.
De werkzaamheden aan de elektrificatie van de spoorlijn zijn nog niet helemaal afgerond.
Het pad dat voorheen naar het stationnetje leidde is hier nog steeds in gebruik.
bron: het Utrechts Archief
In 2020 staan op de plek van het dienstgebouw schakelkasten.
Van station Oud-Valkenburg is op YouTube deze fraaie film uit 1918 te bekijken, ingekleurd en gerestaureerd door Ricks Film Restoration.
de brug over de spoorlijn Aken-Maastricht bij de Schaelsberg
km 23.756 Aken-Maastrichtsche Spoorweg
In de archieven worden twee ontwerpen van bruggen over het spoor gevonden; een houten brug en een betonnen viaduct.
Technische tekening van een houten brug over het spoor naar De Kluis. Het ontwerp is gedateerd 1873.
bron: het Utrechts Archief
Op deze ansichtkaart uit 1906 is de houten brug over de lijn Maastricht - Aken ter hoogte van de Schaelsberg bij Oud-Valkenburg te zien.
bron: uitgave Smeets-Hoen
Stoomtrein onder de houten brug bij de wachterswoning op een ansichtkaart uit 1907.
bron: uitgave Nieuwe Bazar
Dezelfde houten brug vanuit een iets ander perspectief.
bron: uitgave J.Jeukens Vos
De houten brug naar de Kluis op de Schaelsberg vanaf de andere kant gezien op de ansichtkaart gestempeld in 1917.
bron: uitgave J. Février
Technische tekening: Boogbruggen in de spoorlijn, door de Hollandsche Maatschappij tot het maken van werken in gewapend beton.
Het betonviaduct nabij de Molenweg is van het type "boogbrug met hooggelegen rijdek". Het bezit een overspanning met een lengte van ongeveer 20 meter en een rijdekbreedte van ongeveer 4,20 meter. Deze overspanning heeft de vorm van een staande korfboog met hierop een betonnen rijvloer bekleedt met baksteen. Het betonviaduct bezit enkel een midden-overspanning. De midden-overspanning wordt ondersteund door twee massieve betonfunderingen die hoger in het talud van de ingraving zijn aangebracht.¹
bron: het Utrechts Archief
Ingekleurde ansichtkaart met een enkelspoor en een betonnen brug.
bron: uitgave Weenenk & Snel
Ongedateerde ansichtkaart van een stoomtrein onder de betonnen brug bij voormalig station Oud-Valkenburg.
bron: uitgave Ph. vd Heuvel
Brug bij de Schaelsberg in 1930.
bron: uitgave W. Quaden, HUA-161484
Brug bij de Schaelsberg. Deze ansichtkaart is afgestempeld in 1935.
bron: geen vermelding op achterzijde
Bovenaanzicht van het viaduct gezien vanuit het Schaelsbergerbos vlak langs de spoorlijn. Het hoogteverschil tussen het spoorbed en het pad langs de helling is ongeveer 18 meter.
Zicht naar het bospad - over de boogbrug - richting noorden.
De Drielandentrein van Arriva nadert de brug bij de Schaelsberg vanuit Schin op Geul op 17 december 2020.
Blik op de betonnen brug en het noordelijke perron. Opname vanuit het zuiden richting Valkenburg. De ansichtkaart is ongedateerd.
bron: uitgave Jennekens
Ansichtkaart afgestempeld in 1921.
bron: Jacob Krapohl M.-Gladbach
wachtpost 16 aan de Schaelsberg
≈km 23.765 Aken-Maastrichtsche Spoorweg
Deze foto van wachterswoning nr. 16. bij Oud-Valkenburg is tussen 1912 en 1920 gemaakt.
bron: uitgave Weenenk & Snel
Foto van baanwachterswoning nr. 16. De foto is niet gedateerd. Maar er is nog geen bovenleiding te zien dus de opname is in elk geval van vóór 1949.
bron: uitgave Fotina
Opname vanuit het noorden. Op de plek voorbij de brug (achter de zitbank) heeft wachterswoning nummer 16 gestaan.
Opname richting Valkenburg zuidelijk van de spoorlijn. Op de plek van de bomen - links van de zitbank - stond de voormalige wachterswoning nr. 16.
Toevoegingen voor deze pagina, bijvoorbeeld foto's, ansichtkaarten of andere waardevolle informatie, zijn welkom. Het is aan de eigenaar van de website om te beoordelen of ze al dan niet geplaatst worden.
¹ tekst: Rijksmonumenten.nl