Station Oud-Valkenburg

gebiedsaanduiding Station Oud-Valkenburg en omgeving
Station Oud-Valkenburg lag aan de spoorlijn Maastricht-Heerlen/Aken. De spoorlijn is hier verdiept aangelegd in de Schaelsberg. Vlak bij het voormalige station kruist de Schaloens Molenweg de spoorlijn door middel van een brug. Deze weg is een verbindingsweg tussen de Drie Beeldjes en Walem via De Kluis.
De spoorlijn Aken-Maastricht was aanvankelijk enkelsporig uitgevoerd. In 1914 werd de dubbelsporige lijn Heerlen - Schin op Geul geopend. Ook de lijn Schin op Geul - Maastricht en het baanvak Schin op Geul - Wijlre werd in 1914 omgebouwd naar dubbelspoor.
het station van Oud-Valkenburg
km 23.805 Aken-Maastrichtsche Spoorweg
Het station werd bereikt via een pad dat vanaf de brug langs het talud naar beneden liep. Het perron lag aan de voorkant van het stationsgebouwtje. Nadat de lijn in 1914 werd omgebouwd naar dubbelspoor kwam er een tweede perron aan de andere kant van de spoorlijn.
De ansichtkaart (afgestempeld in 1927) geeft een overzicht van de situatie rondom station Oud Valkenburg.
Op (bijna) gelijke hoogte met de weg lag vlak naast de spoorbrug baanwachterswoning nummer 16.
Hoewel het viaduct bij de Schaelsberg steeds geheel in beeld is, zijn er weinig foto's waarop het stationsgebouw en de wachterswoning helemaal worden afgebeeld.
Met ingang van 1923 werd station Oud Valkenburg uit de dienstregeling geschrapt.
Uit de bouwtekening van 1906 van het houten station blijkt dat het 2 ruimtes had; een bureau en een wachtkamer, gescheiden door een toonbank met loket. Het gebouwtje had een afmeting van ca. 7 x 3 meter.
De ansichtkaart uit 1912 laat het stationsgebouw van Oud Valkenburg zien aan de (nog) enkelsporige lijn Maastricht-Aken. De bielzen voor de ombouw naar dubbelspoor liggen al gereed.
De 'weg naar de Kluis' loopt via het vernieuwde betonnen viaduct.
Foto genomen in 2020 vanuit (bijna) hetzelfde standpunt als de foto uit 1912. Het huidige plaatje is toch iets minder idyllisch.
Een van de weinige foto's van de voorkant (perronzijde) van het station. Hier is de lijn al dubbelsporig uitgevoerd.
Deze ansichtkaart is afgestempeld in 1935. Het houten stationsgebouw is verdwenen en heeft plaatsgemaakt voor een kleiner houten dienstgebouw.
Een foto uit maart 1949 (kijkend in de richting Valkenburg) laat een dienstgebouwtje zien op de plek waar voorheen het station stond. Dit is weer een ander gebouwtje dan op de foto uit 1935.
De werkzaamheden aan de elektrificatie van de spoorlijn zijn nog niet helemaal afgerond.
Het pad dat voorheen naar het stationnetje leidde is hier nog steeds in gebruik.
Van station Oud-Valkenburg is op YouTube deze fraaie film uit 1918 te bekijken, ingekleurd en gerestaureerd door Ricks Film Restoration.
de brug over de spoorlijn Aken-Maastricht bij de Schaelsberg
km 23.756 Aken-Maastrichtsche Spoorweg
In de archieven worden twee ontwerpen van bruggen over het spoor gevonden; een houten brug en een betonnen viaduct.
Technische tekening van een houten brug over het spoor naar De Kluis. Het ontwerp is gedateerd 1873.
Op deze ansichtkaart uit 1906 is de houten brug over de lijn Maastricht - Aken ter hoogte van de Schaelsberg bij Oud-Valkenburg te zien.
Stoomtrein onder de houten brug bij de wachterswoning op een ansichtkaart uit 1907.
De houten brug naar de Kluis op de Schaelsberg vanaf de andere kant gezien op de ansichtkaart gestempeld in 1917.
Technische tekening: Boogbruggen in de spoorlijn, door de Hollandsche Maatschappij tot het maken van werken in gewapend beton.
Het betonviaduct nabij de Molenweg is van het type "boogbrug met hooggelegen rijdek". Het bezit een overspanning met een lengte van ongeveer 20 meter en een rijdekbreedte van ongeveer 4,20 meter. Deze overspanning heeft de vorm van een staande korfboog met hierop een betonnen rijvloer bekleedt met baksteen. Het betonviaduct bezit enkel een midden-overspanning. De midden-overspanning wordt ondersteund door twee massieve betonfunderingen die hoger in het talud van de ingraving zijn aangebracht.¹
Ongedateerde ansichtkaart van een stoomtrein onder de betonnen brug bij voormalig station Oud-Valkenburg.
Brug bij de Schaelsberg. Deze ansichtkaart is afgestempeld in 1935.
Bovenaanzicht van het viaduct gezien vanuit het Schaelsbergerbos vlak langs de spoorlijn. Het hoogteverschil tussen het spoorbed en het pad langs de helling is ongeveer 18 meter.
De Drielandentrein van Arriva nadert de brug bij de Schaelsberg vanuit Schin op Geul op 17 december 2020.
Blik op de betonnen brug en het noordelijke perron. Opname vanuit het zuiden richting Valkenburg. De ansichtkaart is ongedateerd.
wachtpost 16 aan de Schaelsberg
≈km 23.765 Aken-Maastrichtsche Spoorweg
Deze foto van wachterswoning nr. 16. bij Oud-Valkenburg is tussen 1912 en 1920 gemaakt.
Foto van baanwachterswoning nr. 16. De foto is niet gedateerd. Maar er is nog geen bovenleiding te zien dus de opname is in elk geval van vóór 1949.
Opname vanuit het noorden. Op de plek voorbij de brug (achter de zitbank) heeft wachterswoning nummer 16 gestaan.
Opname richting Valkenburg zuidelijk van de spoorlijn. Op de plek van de bomen - links van de zitbank - stond de voormalige wachterswoning nr. 16.
Toevoegingen voor deze pagina, bijvoorbeeld foto's, ansichtkaarten of andere waardevolle informatie, zijn welkom. Het is aan de eigenaar van de website om te beoordelen of ze al dan niet geplaatst worden.
¹ tekst: Rijksmonumenten.nl