overwegen en duikers
tussen Oud-Valkenburg en Schin op Geul
gebiedsaanduiding van overwegen en duikers in het baanvak Oud Valkenburg - Schin op Geul
Tussen Oud-Valkenburg en Schin op Geul lagen twee onbewaakte overwegen en twee duikers. De overwegen zijn in 2019 door ProRail opgeheven.
bron: topografie AHN
bron: AHN luchtfoto
de duiker onder de spoorlijn aan de Graafstraat in Schin op Geul
km 22.698 Aken-Maastrichtsche Spoorweg
De duiker is in de 20e eeuw dichtgemetseld. Waarschijnlijk omdat hij niet meer nodig was voor de afvoer van regen- en smeltwater nadat aan de andere kant van de spoorlijn door de aanleg van een vakantiepark de afvoer van water anders werd ingericht.
In wit staat geschilderd op het metselwerk "auto keerplaats". Omdat de Graafstraat een doodlopende weg was voor alle verkeer behalve voetgangers, werd de ruimte tussen de duiker en de openbare weg gebruikt om een auto te kunnen keren.
Foto van de duiker aan de Graafstraat in 2017 gezien vanaf de dalzijde.
Nadat de onbewaakte overweg aan de Graafstraat in 2019 werd opgeheven werd de duiker gerenoveerd en opengesteld voor voetgangers om aan de andere kant van de spoorlijn te komen. Daarmee is de duiker gepromoveerd tot 't Voetspoor tunneltje.
De foto is afkomstig uit het archief van ProRail en is genomen tijdens de renovatie werkzaamheden.
bron: archiefbeeld ProRail
Aanbrengen van de coating in de duiker.
bron: foto Hein Reuters
De gerenoveerde duiker in 2021 aan de dalzijde.
De duiker vanaf de bergzijde van de spoorlijn.
De trap naar de duiker toe laat het hoogteverschil tussen de beide zijden van de spoordijk zien. Zicht op de spoorlijn in de richting Valkenburg.
Technische tekening van de duiker aan de Graafstraat (aangeduid met parallelweg) in Schin op Geul.
Opmerkelijk dat bij de revisie van de tekening de verkeerde kilometrage is opgevoerd. Op km 22.958 ligt namelijk de kleine duiker bij de Daolkesberg. Omgekeerd staat bij de tekening van laatst genoemde km 22.698 vermeld, de afstand die bij de duiker aan de Graafstraat behoort.
bron: het Utrechts Archief
de overweg aan de Graafstraat in Schin op Geul
≈km 22.853 Aken-Maastrichtsche Spoorweg
De overweg aan de Graafstraat werd in 2019 opgeheven. Op de achtergrond de mergelwand van de Daolkesberg.
bron: foto Hein Reuters
De Graafstraat in 2021. Met direct rechts de duiker, en verderop het pad naar de voormalige overweg.
De plek van de voormalige overweg in 2021 kijkend in de richting Valkenburg.
de (kleine) duiker onder de spoorlijn bij de Daolkesberg / Schaelsberg
km 22.958 Aken-Maastrichtsche Spoorweg
Omdat de spoordijk een barrière vormt voor de natuurlijke loop van het regen- en smeltwater komende vanaf de helling richting Geul, is een kleine duiker aangelegd onder de spoorlijn.
20 December 2009: linksrijdende ZLSM-trein met stoomlok in een besneeuwd heuvellandschap. De trein rijdt richting Valkenburg ter hoogte van de kleine duiker op het baanvak Valkenburg - Schin op Geul.
Technische tekening uit 1850 van de kleine duiker ter hoogte van de Daolkesberg.
Zoals eerder vermeld is de kilometer aanduiding verwisseld met de eerder genoemde duiker aan de Graafstraat.
bron: het Utrechts Archief
De (kleine) duiker gezien vanaf de dalzijde in 2020. De bakstenen constructie is afgebroken en vervangen door een kunststof buis.
de overweg in de toegangsweg tot de voormalige mergelgroeve aan de Schaelsberg
≈km 23.180 Aken-Maastrichtsche Spoorweg
Vanaf de Oosterweg bij de Drie Beeldjes liep een weg omhoog die onder andere de toegangsweg was tot de kalkmergelgroeve en kalkbranderij aan de Schaelsberg. Via een onbewaakte overweg werd de groeve bereikt. De weg is sinds de opheffing van de overweg afgesloten.
De overweg naar de voormalige kalkmergelgroeve (aan de rechterzijde) in 1949.
bron: Nederlandse Spoorwegen, HUA-163835
Het voorsein van de ander kant gezien, richting Schin op Geul
bron: Nederlandse Spoorwegen, HUA-166420
Moeilijk zichtbaar, maar tussen de struiken door is het bord "aanraken draden levensgevaarlijk" herkenbaar. De foto dateert van 1950 en is vanaf de bovenzijde van de groeve genomen.
bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
Op deze ansichtkaart van Café-Restaurant "Kluizenaarspark" is in de rode cirkel de overweg te zien waar de toegangsweg tot de mergelgroeve en kalkoven de spoorlijn tussen Valkenburg en Schin op Geul kruiste.
Geheel rechts - net buiten beeld - de locatie van de mergelgroeve en kalkbranderij.
De ansichtkaart is gestempeld in 1957 en de spoorlijn is hier reeds geëlektrificeerd.
bron: Café-Restaurant "Kluizenaarspark"
Dezelfde overweg vanaf de ander kant gezien (vanuit het dal) met op de achtergrond de Schaelsberg (R) en de Daolkesberg (L). Deze kaart is in 1961 afgestempeld.
Ook hier de waarschuwingsborden "aanraken draden levensgevaarlijk" voor en achter de overweg in verband met mogelijk aanrakingsgevaar van de bovenleiding.
bron: uitgave Gebr. Simons C.V.
De overweg is versmald, en is alleen nog bestemd voor voetgangers.
De bebording van de wegbeheerder (gemeente Valkenburg a/d Geul) sluit niet meer aan bij het slingerhek dat de onbewaakte overweg beveiligd. Het geeft aan dat de overweg voorheen ook voor ander verkeer was bestemd.
bron: foto Hein Reuters
Dezelfde overweg in december 2009.
Dezelfde overweg (2009) vanaf de andere kant gezien, terwijl twee Veolia treinstellen elkaar kruisen.
Foto (2009) vanaf de overweg richting Valkenburg.
In de verte is nog net een deel van de betonnen boogbrug te zien die vlak bij voormalig station Oud Valkenburg ligt.
Links van de afrastering de toegangsweg tot de voormalige mergelgroeve aan de Schaelsberg. Rechts een deel van de besturingskasten op de plek waar voorheen het los- en laadspoor van de groeve lag.
Foto (2009) vanaf de overweg richting Schin op Geul.
Links de helling naar de Daolkesberg. Aan de rechterzijde een steil talud richting Geul. Omdat de spoordijk hier een barrière vormt voor het regenwater vanaf de helling is een duiker onder de spoorlijn aangelegd.
De foto hiernaast is genomen in 2020 vanaf de plek waar de overweg lag, kijkend naar de Schaelsberg (geheel links) en de Daolkesberg.
Foto genomen in 2020. Kijkend vanaf de overkant van de spoorlijn naar de ovenmond van de kalkoven aan de Schaelsberg.
9 December 2020 rijdt dit Arriva treinstel in de richting Schin op Geul bij de toegangsweg tot de voormalige kalkmergelgroeve (hectometer 23.2). De foto is genomen vanaf de plek waar de overweg heeft gelegen. De weg naar (onder andere) de kalkbranderij lag gedeeltelijk parallel aan de spoorlijn. Aan het einde gaat de weg bergaf richting de Drie Beeldjes.
Hier zien we de weg die afdaalt richting Drie Beeldjes en sinds 2019 is afgesloten. De weg sluit hier aan op de Oosterweg / Oostervoetpad die langs de Geul lopen.
Vanaf de andere kant gezien ziet de helling naar de mergelgroeve er zo uit.