wissels - polarisatie
Over de polarisatie, aandrijving en bedrading van de wissels op mijn modelbaan.
wissels: polarisatie van het puntstuk, voeding en aandrijving voor Roco en Mein Gleis van Weinert
Ter vergelijking: een Rocoline wissel van 15º met een Weinert Mein Gleis wissel van 6,3º.
Roco wissels
aandrijving van de Rocoline wissels op de modelbaan
Alle wissels in het verdekte gedeelte van De Geuldalbaan zijn van Roco. Omdat de sporen slechts in één richting worden bereden, worden alleen die wissels aangedreven waar sporen vertakken (tegen de punt in). De wissels waar de sporen samenkomen (met de punt mee) worden niet aangedreven. Hier worden de wisseltongen door de trein opengereden.
De elektrische wisselaandrijving (artikel 40295/40296) van de Roco wissels is vervangen door MP4 wisselmotoren van MTB→.
polarisatie van de puntstukken van Roco wissels
De puntstukken van de aangedreven wissels worden gepolariseerd via de wisselcontacten van de MP4 wisselmotoren.
Om de puntstukken van de niet-aangedreven wissels te polariseren maak ik gebruik van een printje dat wordt aangestuurd door een schakeldecoder (YD8116 of DR4018). De schakeling is gebouwd op een kleine experimenteerprintplaat en bestaat uit een bistabiel relais (Reichelt artikel HFD2-L2 12V) met 2 blusdioden (1n4148), 2 voorschakelweerstanden (10kΩ en 549 Ω) en een meerkleurige LED (Conrad artikel 1577308).
De LED dient ter visuele controle van de polariteit van het puntstuk. De printjes zijn zodanig aangesloten dat de LED groen oplicht bij 'rechtdoor' en geel oplicht bij invoegen vanaf het 'afbuigend' spoor. De weerstand van 10kΩ voor het groene licht is toegevoegd omdat het groene licht van de LED véél feller is dan het gele licht.
printje voor puntstukpolarisatie van (Rocoline) wissels welke niet bediend of aangedreven zijn
schema opbouw van het printje voor de polarisatie van het puntstuk
voeding voor de Roco wissels
De wissels behoren niet tot een blok. Daarom worden ze gevoed vanuit de diodeschakeling.
Alle railstukken worden gevoed. Ook de wisseltongen van de Roco-line wissels worden gevoed om eventuele problemen met slechte contacten in de toekomst te voorkomen. Hiervoor wordt decoderdraad gebruikt. Decoderdraad heeft weinig gewicht en is flexibel waardoor de beweging van de wisseltongen niet wordt beïnvloed.
Het decoderdraad wordt bevestigd daar waar de beweging van de wisseltongen klein is. Dus dicht bij het scharnierpunt.
Waar het decoderdraad aan de wisseltongen is gesoldeerd wordt voldoende ruimte gemaakt om een vrije beweging van de draden en de wisseltongen te garanderen.
voeding van de wisseltongen met decoderdraad
voldoende bewegingsruimte onder het wissel voor beweging decoderdraad
elektrische aansluitingen van het wissel: polarisatie van het puntstuk, voeding van de wisseltongen, voeding spoorstaven van het wissel en bediening wissel
Weinert Mein Gleis wissels
aansluiten van Weinert Mein Gleis wissels
De wissels van Mein Gleis liggen in het zichtbare gedeelte.
De voeding voor het puntstuk van de Weinert wissels is al voorbereid af fabriek. De voeding voor het wissel en wisseltongen dienen (indien gewenst) zelf aangebracht te worden. De aandrijving van de wissels van Mein Gleis gebeurt (op dit moment) door MP4 en MP5 wisselmotoren van MTB. Bekijk de aandrijving van de Weinert wissels met mtb MP5 →.
Op de baan worden alle railstukken gevoed, ook de spoorstaven van de Weinert wissels. Daartoe kunnen 2 kunststof lipjes aan de onderzijde verwijderd worden.
Daarna wordt de bedrading (draaddiameter 0,5mm²) voor de voeding van het wissel en de wisseltongen gesoldeerd.
Aansluiting voeding Mein Gleis wissel:
-grijs/zwart = railspanning(+) via diodeschakeling
-bruin = railspanning(-)
Om de polarisatie van het puntstuk van Mein Gleis wissels te realiseren wordt het wisselcontact (AUX1) van de MP5 gebruikt:
-grijs op AUX1 = blanke draad puntstuk
-geel op AUX1= railspanning(+) via diodeschakeling
-oranje op AUX1 = railspanning(-)
Feitelijk is de railspanning een wisselspanning dus niet (+) en (-).
Afdekkapje met imitatiegrind
Om het verhaal van de Weinert wissels compleet te maken: aan de onderzijde van het wissel het afdekkapje met imitatie grind voor het boorgat voor de stelstang aanbrengen.
En met twee stukjes tape vastzetten.
Weinert Mein Gleis wissels
aansluiten van Weinert Mein Gleis kruising
De kruisingen van Mein Gleis liggen in het zichtbare gedeelte.
Ik gebruik een kruising van 8,6º en een kruising van 6,3º. Op de afbeelding de 470mm lange kruising van 6,3º. Bij deze kruising is een servo bijgesloten, die onder de baan gemonteerd dient te worden.
Door de kleine hoek van 6,3º (1:9) ontstaat er in de puntstukken ruimte waardoor een wiel zou kunnen 'wegzakken'. De servo tilt als het ware een pinnetje op dat de ruimte uitvult. Dit systeem werd al langer toegepast bij de DKW.
Het mechanisme onder de plaat. De pennen dienen per paar (diagonaal) omhoog te komen via een schuivende beweging aan de onderzijde.
Aansluitschema van Weinert Mein Gleis kruisingen. De voedingsdraden (hier A, B, C en D) van de Weinert kruisingen zijn al voorbereid af fabriek. De aandrijving van de kruising van Mein Gleis gebeurt door een MP4 wisselmotor van MTB.
Vanwege de afmeting van het puntstuk (43mm) is het geen optie om de puntstukken niet aan te sluiten.
MP4 aandrijving onder de plaat voor de Weinert kruising.
De polariteit van de puntstukken A en D wordt geschakeld via de twee wisselcontacten van de MP4 wisselmotor.
Een korte film waarin de werking van de beweegbare delen van de 6,3º Weinert kruising is te zien.
Kijk hier voor meer over modelspoorrails Mein Gleis van Weinert en Rocoline →